Polichromie ścienne zabytkiem

22/08/2015 13:40
Polichromie ścienne zabytkiem

Polichromie z lat 1971-1973 autorstwa Wacława Taranczewskiego znajdujące się w naszej świątyni zostały wpisane do rejestru zabytków ruchomych.




Wacław Taranczewski (1903-1987) to pierwszy powojenny prezes Związku Polskich Artystów Plastyków, Dyrektor Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu i profesor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie kierował katedrą Malarstwa Dekoracyjnego. Malował pejzaże, martwe natury, portrety. Był również twórcą monumentalnego malarstwa. Wykonał m.in. plafon auli Uniwersytetu Adama Mickiewicza (w 1947 r.), freski w kościołach Najświętszej Marii (1954 r.) i św. Marcina w Poznaniu (1957 r.).

Radomskie polichromie były ostatnią tego typu realizacją Wacława Taranczewskiego, wykonaną we współpracy z uczniami (m.in. Janiną Krupe-Świderską). Objęły one prezbiterium, ściany i sklepienie nawy głównej, ścianę tęczową oraz ściany kaplicy różańcowej. Malowidła w partii ścian prezbiterium namalowano temperą bezpośrednio na wątku ceglanym, pozostałe na tynku wapienno-piaskowym, co spowodowało różnice stylistyczne. Użyto szerokiej palety barw: od nasyconych oranżów , czerwieni, fioletów, błękitów, turkusów i zieleni, poprzez brązy, ugry, aż do szarości.

W 2001 r. polichromie zostały poddane konserwacji i wzmocnieniu.

W prezbiterium przedstawione zostały sceny z Nowego Testamentu (sceny z życia Jana Chrzciciela oraz Chrystusa), dopełnione na sklepieniu popiersiami Mężów ze Starego i Nowego Testamentu, aniołami oraz medalionami. Na ścianie tęczowej została przedstawiona grupa Ukrzyżowania, flankowana sceną zdrady Judasza z lewej i Chrystusa Zmartwychwstałego z prawej.

Na ścianach nawy głównej ukazano poczet królów i książąt polskich, zasłużonych Polaków, świętych i błogosławionych, związanych z ziemią radomską wraz z herbami Rzeczypospolitej. Na emporze chóru namalowano pieczęcie miast: Radomia i Sandomierza. Na ścianie północnej nawy głównej, poniżej szeregu postaci, umiejscowiona została Koronacja Matki Boskiej wraz z apostołami. Na sklepieniu przedstawiono głowy świętych i aniołów. W kaplicy różańcowej, od zachodu znajduje się scena Przemienienia Pańskiego, od północy postacie Wandy Malczewskiej, św. Tomasza z Akwinu, św. Małgorzaty Marii Alacoque, oraz Jezusa Chrystusa z gorejącym sercem.

Polichromie reprezentują istotny, ostatni element twórczości Wacława Taranczewskiego, osadzonej w nurcie koloryzmu i regotyzacji wnętrz sakralnych, rozwijającym się w okresie powojennym. Sceny zostały skomponowane w sposób seryjny, różnią się od siebie kolorystycznie i graficznie. Postacie przedstawione są 3/4 lub en face, konturowo z użyciem dość płaskich plam barwnych. Ich szaty są mocno udrapowane. Sztafaż został ograniczony do minimum. Treść malowideł zdominowała formę i estetykę malowideł. W ten sposób powstało oryginalne dzieło monumentalne, zintegrowane z wnętrzem kościoła i nadające mu walor niematerialny: religijny i patriotyczny, tym większy, że powstało w okresie PRL. Program ikonograficzny powstał przy współpracy z zasłużonym duchownym i patriotą ks. infułatem, płk. Stanisławem Sikorskim, który w czasie II wojny światowej był kapelanem 72. Pułku Piechoty Okręgu Radomskiego AK.

Polichromie stanowią kulminację dokonań Taranczewskiego w zakresie malarstwa monumentalnego i są jednym z ważniejszych dzieł powstałych w nurcie tzw. regotyzacji.

Mazowiecki Wójewódzki Konserwator Zabytków




















statystyka
+ Parafia Rzymsko-Katolicka pw. św. Jana Chrzciciela w Radomiu / Fara.Radom.pl