Rzeźby kamienne

Jest ich trzy i ustawione są w różnych częściach placu przykościelnego. Krzyż, który przypomina o tym, że do końca XVIII w. plac przykościelny pełnił funkcję cmentarza grzebalnego ustawiony jest naprzeciwko głównego wejścia do kościoła. Rzeźba św. Jana Nepomucena znajduje się w narożniku północno-zachodnim, a kolumna z rzeźbą Chrystusa u słupa po stronie północno-wschodniej. W 2007 roku odrestaurowany został krzyż, św. Jan Nepomucen i kolumna na której znajduje się rzeźba Chrystusa.

- Rzeźba Chrystusa u słupa - wykonana została z piaskowca pochodzącego z kamieniołomu Krynki, który charakteryzuje się zabarwieniem od jasnoszarokremowego do białego. Została postawiona na pamiątkę jubileuszu i odrestaurowania kościoła farnego w latach 1837-1838. Rzeźba przestawia Chrystusa stojącego przy słupie po pojmaniu i skazaniu na ubiczowanie. Postać Jezusa w kontrapoście opierająca się biodrami o niski słup. Tors lekko pochylony w lewo, noga lewa w wykroku, prawa wyprostowana, ręce wygięte do tyłu, skrzyżowane i związane w przegubach. Głowa lekko odchylona w lewo, włosy opadają na barki, twarz okolona zarostem. Chrystus z przepaską na biodrach.

Rzeźba ustawiona jest na sześciometrowej kolumnie toskańskiej, wspartej na profilowanym cokole prostokątnym i szerokiej trzystopniowej podstawie. Na każdym z pól cokołu zachowały się inskrypcje:

/Powrozy grzechów obłoży-/ły mnie/
/O wy wszyscy, którzy idzie-/ cie drogą, przypatrzcie się/ i osądźcie, jeżeli jest boleść/ podobna jako boleść moja/ Jor. Pr. 1/
/Byłem biczowany przez cały/ dzień a karanie moje cza-/ su jutrzejszego PS 72/
/Wyrestaurowano/ R... 1834/

W marcu 1993 roku figura została strącona przez wichurę i rozpadła się na kilkadziesiąt kawałków. Podczas prac restauracyjnych, na głowie odsłonięto otwory po aureoli z ołowianych prętów, którą przedstawia akwarela namalowana w 1940 roku przez młodego Andrzeja Wajdę. Rzeźbę odrestaurowano w II połowie 1994 roku, ale na swoje miejsce wróciła dopiero w 2007 roku, po odnowieniu i wzmocnieniu kolumny.

- Rzeźba św. Jana Nepomucena - wykonana została po 1752 roku (ok. 1764-65r .) z piaskowca prawdopodobnie tzw. kunowskiego, z kamieniołomu Doły Biskupie, który jest również zwany piaskowcem "dolaskim". Charakteryzuje się on zabarwieniem jasnoszarym lub żółtawym, z rdzawymi plamami i naciekami, pochodzącymi od wtrąceń wiązków żelaza. Jest najstarszą rzeźbą kamienną w Radomiu. Jej fundatorem był Adam Stanisław Grabowski, biskup warmiński i prezes Trybunału Radomskiego, a autorem Pierre Codray, rzeźbiarz pochodzenia francuskiego, związany z dworem drezdeńskim króla Augusta III.

Obiekt składa się z dwóch części: postumentu i rzeźby. Dolna część postumentu o największych wymiarach ma gładkie ścianki, w środkowej jego części, od strony frontowej, posiadającej wypukłą płycinę, otoczoną geometryczną bordiurą z rozetkami w narożach, znajduje się ryta inskrypcja:

POBOŻNA PRZESZŁOŚĆ WZNIOSŁA
SROGI CZAS OBALIŁ
AŻ ZNOWU RADOMIANIN
TEN POSĄG OCALIŁ
PRZEDSTAWIONY I ODNOWIONY NAKŁA(DEM)
OBYWATELI MIASTA RADOMIA
W ROKU 1819 DNIA 2 MAJA

Tekst ten upamiętnia restaurację, której poddano figurę w 1819 roku.

Część górna ogzymsowana od stron: frontowej i tylnej, gzyms w kształcie nadwieszonego łuku. Na frontowej ściance kartusz herbowy z labrami w kształcie żłobkowo obwiedzionych wolut. Tarcza herbowa czteropolowa, w polu tarczy przedstawienia dwóch herbów i nietypowo, gdyż dwóch klejnotów związanych ze wspomnianymi herbami - mało czytelne. W polu pierwszym herb Zbiświcz  - rodziny fundatora o przydomku Götzendorf, w drugim herb Kleist - matki fundatora, w trzecim klejnot herbu Kleist, w czwartym klejnot herbu Zbiświcz. W dolnej części tarczy zagadkowy wizerunek. Nad tarczą: kapelusz, wyżej - krzyż kardynalski, pod tarczą - Order Orła Białego. Na przeciwległej ściance (południowej), również flankowej żłobkowo obwiedzionymi wolutami, zdobionej z góry i dołu rocaillem, utrwalona inskrypcja w języku łacińskim:

DIVO JOANNI NEPOMUCENO
MARTYRI
ADAM STANISLA(US) GRABOWSKI
EPISCOPUS VARMIE(NSIS)
SACRI ROM(ANI) IMP(ERII) PRINCEPS
A(NN)O MDCCCLII ET SEQUE(NTI) PRAESES TRIBUNAL(IS) RADO(MIENSIS)
POSUIT

Tekst ten upamiętnia fundację figury, która miała miejsce po 1752 roku.

Na postumencie został umieszczony schodkowy cokół z rzeźba św. Jana Nepomucena. Postać jest ustawiona w kontrapoście, lekko odchylona od swojej osi, z głową zwróconą ku prawemu ramieniu, lewą nogą ugiętą w kolanie. Nieznacznie uniesiona oraz zgięta w łokciu prawa ręka podtrzymuje na wysokości klatki piersiowej: krucyfiks i palmę męczeńską, lewa zaś - swobodnie opuszczona do dołu, trzyma biret na wysokości bioder. Oblicze świętego - szczupłe, pociągłe, o prostym długim nosie, okole jest stosunkowo krótkim zarostem. Sylwetka św. Jana Nepomucena odziana jest w szaty liturgiczne: koloratkę, fakturowo potraktowaną pelerynkę, przewiązaną pod szyją tasiemką zakończoną pomponami, komżę obrzeżoną dołem koronką oraz sutannę spod której wystaje przednia część lewego buta. Szaty obfite, silnie sfalowane. Postać świętego w układzie kompozycyjnym zwraca uwagę swobodą i elegancją pozy.

- Krzyż kamienny - wykonany jest prawdopodobnie z piaskowca z kamieniołomu Szydłowiec Podkowiński, który charakteryzuje się odcieniem żółtawym. Rzeźba pochodzi z początku XIX w. Krzyż jest profilowany, ozdobiony kimationem lesbijskim. Na bokach ramion krzyża rozetki, w jego centrum figurka Chrystusa Ukrzyżowanego. Krzyż podtrzymywany u dołu konsolkami w formie spływów wolutowych wspiera się na wielobocznym cokole, mocno rozczłonkowanym i profilowanym oraz ośmiobocznej podstawie.




















statystyka
+ Parafia Rzymsko-Katolicka pw. św. Jana Chrzciciela w Radomiu / Fara.Radom.pl