Ks. Karol Riese, ur. 28.02.1774, zm. 24.11.1821

Urodził się w 2 lutego 1744 roku w Lowanium, położonym na obszarze księstwa Luksemburg, należącego podówczas do Austrii. Studia z zakresu filozofii i teologii pobierał w Brukseli, po czym w 1769 roku przyjął święcenia kapłańskie w Arlunie z rąk biskupa K. Saxsen-Teschen z Trewiru. Przez 20 lat pełnił posługę kapłańską na obszarze księstwa przy jednym z tamtejszych klasztorów, a następnie został kapelanem wojskowym. Po trzecim rozbiorze Polski przybył do Galicji Zachodniej z wojskami austriackimi. Tu zapewne nauczył się miejscowego języka i wystarał o powierzenie mu prebendy po 12 latach służby wojskowej. Objął parafię św. Jana Chrzciciela w wieku 56 lat, we wrześniu lub listopadzie 1802 roku. Jednocześnie został administratorem parafii św. Wacława, a wszystko wskazuje na to, że otrzymał je jako dochodowe beneficja, mające zapewnić mu spokojną emeryturę.

Obszar obydwu parafii nie zmienił się od czasów przedrozbiorowych. Na terenie noworadomskim mieszkało w 1808 roku 2670 katolików i 44 Żydów, a parafia staroradomska zamieszkana była przez 2690 chrześcijan i 220 Żydów. Tymczasem proboszcza Riese wspierał zaledwie jeden, a wyjątkowo dwóch wikariuszy. Należy tu wspomnieć, że w poprzednim stuleciu przy samym kościele św. Jana Chrzciciela utrzymywano 3 wikarych, a 2 pomocników proboszcza pracowało przy świątyni Starego Radomia! Najwidoczniej w monarchii Habsburgów dawało się jeszcze odczuć idee józefinizmu, przejawiające się m.in. w zwalczaniu niezależności Kościoła katolickiego. Wojsko austriackie zajęło przecież na magazyn i zdewastowało kościół św. Wacława w Radomiu, a kościół św. Jana Chrzciciela i jego nieruchomości popadły w ruinę. Ponadto władze skonfiskowały i sprzedały w drodze licytacji niektóre puste place kościelne.

Proboszcz Riese mieszkał wraz z wikariuszami i służbą w starym domu, znajdującym się na placu przykościelnym. Starał się u władz austriackich o zgodę na remont świątyni, ale prace można było przeprowadzić dopiero w roku 1807. Z nakazu rządu austriackiego przystąpiono do rozbiórki dachu kościoła św. Jana Chrzciciela, lecz nieudolni wykonawcy doprowadzili do ogromnych zniszczeń. W trakcie zdejmowania dachu zostały porozbijane organy, ołtarze i ambona. Nie naruszono jedynie odgrodzonego deskami prezbiterium i tam odprawiano prywatne msze oraz chrzty. Publiczne nabożeństwa musiano przenieść do kościoła oo. Bernardynów.

Wiekowy pleban nie mógł poradzić sobie z odbudową świątyni. Bezpośredni zarząd nad parafią sprawował jedynie do 27 listopada 1810 roku, a następnie mieszkał w Radomiu jako proboszcz emeryt, trapiony chorobami i zniedołężniały. Od tego czasu aż do 18 lutego 1821 roku parafią administrował z jego ramienia ksiądz Józef Nowowiejski. Nie przebywał jednak w mieście na stałe, bowiem pełnił kolejno obowiązki proboszcza Cerekwi i dziekana radomskiego, następnie proboszcza i dziekana iłżeckiego oraz kanonika kieleckiego. Początkowo przyjeżdżał do Radomia w miarę regularnie na niedzielne kazania podczas sumy, ale po kilku latach wyznaczył do tego celu księdza definitora. Był znany jako autor wielu drukowanych kazań, a z obowiązków administratora parafii św. Jana Chrzciciela został odwołany w lutym 1821 roku, kiedy to po śmierci księdza Riesego władze kościelne wyznaczyły nowego proboszcza.


______

Autor: Kościół św. Jana Chrzciciela w Radomiu, pod redakcją D. Kupisz, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji - PIB




















statystyka
+ Parafia Rzymsko-Katolicka pw. św. Jana Chrzciciela w Radomiu / Fara.Radom.pl